Kleine Modelbaanserie 15:Modelbaanautomatisering en -elektronika

Catalogusnummer

B0063

Een woord vooraf
Elektronica en automatiseren - alleen al bij het horen van deze twee woorden zal menigeen de schrik om het hart slaan. Dat is niet zo verwonderlijk, want zelfs de vakman is steeds weer verbluft door wat er met elektronica en automatiseren te realiseren is.
Voordat we ons wat verder in de speciale problemen van de modelspoorautomatisering en -elektronica gaan verdiepen, moeten hier over nog enige algemene dingen gezegd worden, die voor sommigen wat provocerend mogen schijnen, doch die voortkomen uit de jarenlange ervaring van de auteur met zowel de huiselijke, als ook de commerciële aspecten van de modelspoorpraktijk.
Toegegeven: het mag zeer aantrekkelijk lijken een volledig automatisch werkende modelbaan te maken, de benodigde schakelingen te ontwerpen, kilometers draad te leggen en dit „wonder" der techniek aan een verbluft publiek te tonen. Nogmaals toegegeven: het laatste punt heeft een doorslaggevende rol gespeeld bij de beslissing een automatische blokbeveiliging voor de modelbaan van de auteur te ontwerpen. Deze beveiliging is zo vervolmaakt, dat zelfs de polariteit van de rij stroom door de treinen zelf bediend wordt. Alleen de wissels moeten nog met de hand bediend worden. Maar. er is een grote schakelaar aanwezig, waarmee de seinen en de rij stroom enkel en alleen met de hand bediend kunnen worden - en natuurlijk is het station uitsluitend met de hand te bedienen.
De auteur is al lang geleden tot de conclusie gekomen dat een volledig automatisch werkende modelbaan de ontwerper daarvan al heel gauw gaat vervelen; men drukt op de startknop en laat, duimendraaiend in een stoel zittend, alles op z'n beloop, uren lang, dagen lang, brr - stomvervelend! Ten slotte gaat men, noodgedwongen, toch weer aan de automatische besturing zitten sleutelen, zodat men toch nog een paar mogelijkheden tot handbediening heeft, waardoor men weer met zijn modelbaan kan „spelen".
De ervaring leert dat als men met het automatiseren wil beginnen, de al eerder genoemde grote schakelaar al beter in het eerste ontwerp in kan bouwen of het automatiseren tot het uiterste moet beperken: d. w. z. alleen datgene moet automatiseren wat voor een veilig bedrijf nodig is en meer niet.
Alras zal men tot de conclusie komen dat een eenvoudige blokbeveiliging. die het achterop rijden en het frontaal botsen verhindert, ruim voldoende is. Alle andere schakelingen moeten ervoor zorgen dat men zijn aandacht volledig aan de rijdende trein en de besturing daarvan kan schenken.
Bij het selecteren van de onderwerpen in dit boekje heeft deze overweging dan ook als hoofdcriterium gedient. Bijna alle onderwerpen uit dit boekje behoren tot de „gevorderde" modelspoorweg-elektrotechniek, enkelezelfs tot de „hoge school".