Treinen van België - de jaren 1960

Voorwoord
Dit derde werk in de “Prestige’-reeks van ‘Nicolas Collection’ is het vervolg op de publicatie “Treinen van België - De jaren 1950’, uitgegeven in 2012, die een groot succes kende. We hebben dus op dezelfde manier verder gewerkt, waardoor we opnieuw een hoek kunnen aanbieden met prachtige treinfoto’s en met een nauwkeurige en gevarieerde informatie over de afgebeelde plaatsen en voertuigen. Door tie reproductiekwaliteit van de foto’s behoort ook dit boek tot de beste in zijn categorie en het formaat van de afbeeldingen werd zo groot mogelijk gehouden, wat blijkbaar zeer gewaardeerd wordt. Voor een betere leesbaarheid van de legendes, worden de historische gegevens van de tractievoertuigen gescheiden van de eigenlijke legende en weergegeven in “telegramstijl.
In dit werk worden de jaren 1960 behandeld, die op materieelgebied ongetwijfeld de meest gevarieerde periode vormen die de Belgische spoorwegen ooit hebben gekend. In het begin van de jaren 1960 waren enkele bolwerken van de stoomtractie nog steeds actief, terwijl op enkele secundaire lijnen oude motorwagens werden ingezet die de Tweede Wereldoorlog hadden overleefd, in afwachting van hun vervanging. Tezelfdertijd werd een groot aantal diesellocomotieven in dienst gesteld (zowel baan- als rangeerlocomotieven) om de stoomtractie in België volledig te vervangen, een proces dat op 20 december 1966 werd beëindigd met de inzet van de laatste reguliere reizigerstrein met stoomtractie van de NMBS.
Ook de resterende rijtuigen met een houten wagenbak verdwenen in het begin van de jaren 1 960 uit de reizigersdienst, terwijl gedurende het gehele decennium talrijke nieuwe elektrische tweewagenstellen werden afgeleverd. Om het plaatje te vervolledigen, werden ook enkele kleine reeksen meerspanninglocomotieven In dienst gesteld, die een bijkomend en nieuw element zouden vormen in de grote patchworkpuzzel van de spoorwegen. Het begin van de jaren 1 960 was dus de laatste periode waarin de drie traditionele tractievormen (stoom, diesel en elektrisch) gelijktijdig in gebruik waren en bovendien werden er nooit zoveel nieuwe materieeltypes gelijktijdig in dienst gesteld. In het huidige jaar 2014, waarin de grote treinconstructeurs in heel de wereld op de vingers van één hand te tellen zijn en waarin de NMBS overweegt om een reuzenbestelling van meer dan 1.000 reizigersvoertuigen te plaatsen om nieuwe dubbeldeksmotorstellen te vormen, wordt het stilaan duidelijk dat er in de toekomst nooit meer een dergelijk groot aantal locomotief- en rijtuigtypes in dienst zal zijn in België, en waarschijnlijk ook niet in andere anden... Voor heel wat Belgische treinfanaten en modelbouwers vormen de jaren 1960 de meest fascinerende periode van de Belgische spoorwegen sinds de Tweede Wereldoorlog en de oudsten onder hen, ontgoocheld door de dagelijkse monotonie en de steeds verder doorgedreven standaardisering van het Belgische spoorweglandschap, kijken met weemoed terug naar de uitbundigheid van de jaren 1960, terwijl de jongsten verrast zijn door de variëteit die er toen bestond... Men mag hier echter niet uit afleiden dat alles in die tijd rozengeur en maneschijn was bij de NMBS. De afschaffing van de reizigerstrafiek op de kleine secundaire lijnen, aangevat in het begin van de jaren 1 950, ging gewoon door, waarbij tijdens de jaren 1960 in totaal 406 km spoor gesloten werd voor het reizigersverkeer. Dit is dan ook de reden waarom de kleine ‘Brossel’-motorwagens, de trouwe dienaars van deze secundaire lijnen, toen massaal verdwenen.
Het is deze ultieme rijkdom van het Belgische spoorweglandschap tijdens de jaren 1960 die we in dit boek willen illustreren, met onder meer talrijke treinfoto’s in kleur, ook al was deze techniek toen niet wijd verbreid onder de spoorwegfotografen. Wij hopen dat u ook deze keer volop zal genieten van deze publicatie, waarin esthetiek en nostalgie uiteraard domineren...
Michel Van Ussel & Thierry Nicolas - Nicolas Collection